به گزارش «نماینده»، بیست و هشتمین شب شاعر پاسداشت سیدعلی موسوی گرمارودی با حضور جمع کثیری از چهرههای فرهنگی و هنری در سازمان هنری رسانهای اوج برگزار شد.
غلامعلی حدادعادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در این مراسم با اشاره به سابقه آشناییاش با موسوی گرمارودی گفت: آشنایی من با موسوی گرمارودی از نیمقرن گذشته همان حوالی سال ۴۲ که ایشان در مدرسه علوی معلم شدند ما هم همان سالها از مدرسه فارغالتحصیل شده بودیم اما همچنان با معلمهای آنجا ارتباط داشتیم و پای شعرخوانیهای آقای گرمارودی مینشستیم.
وی افزود: در فاصله سالهای ۴۲ تا ۵۷ این ارتباط ادامه داشت. گاهی جلسات شعر دانشجویی برگزار میکردیم و از ایشان برای شعرخوانی دعوت میشد. در خاطرم هست در سال ۴۶ در شبی که شعر ایشان با محوریت بعثت نبی مکرم اسلام در حسینیه ارشاد جایزه گرفت من هم حضور داشتم. اواخر سال ۴۷ که بالاجبار از دانشگاه شیراز به تهران رانده شدم آقای گرمارودی تازه به زندان رفته بودند. قبل از اینکه ایشان به زندان بیفتند به مؤسسه در راه حق قم کمک میکرد و جزوههای آنها را ویرایش میکرد و پس از گرفتار شدن ایشان در زندان به واسطه آقای کمال خرازی ویرایش این جزوهها را من برعهده گرفتم.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی اضافه کرد: پای درس شرح مبسوط منظومه استاد شهید مطهری هم گاهی چشمان ما به جمال موسوی گرمارودی روشن میشد. او دوران کودکی را در قم سپری کرد و بخشی از عمرش را در مشهد گذراند و دوران پختگی را در تهران بود. گرمارودی معلمهای خوبی دیده و خدا به او لطف کرده که از دانشآموزان سری اول مدرسه دین و دانش شهید بهشتی بوده است. او ادبیات عرب را در مشهد نزد ادیب نیشابوری آموخته است و در خراسان با ادبیات اصیل فارسی آشنا شده است در یک کلام موسوی گرمارودی یک درخت برومند ریشهدار در فرهنگ اسلامی و ایرانی است. ریشههای او در عمق تاریخ، ادب، دین و عرفان بوده و شاخ و برگ گستردهای دارد.
وی افزود: زبان گرمارودی زبان ویژهآی است و سبک او سبک خاصی است نکتهای که باید در اینجا به آن اشاره کنم نقش موسوی گرمارودی به عنوان یک شاعر آیینی پیش از انقلاب است جوانان امروز نمیتوانند حال ما را در دهه ۴۰ احساس کنند زیرا به لطف انقلاب اسلامی شاعران آیینی خوبی در کشور حضور دارند اما فضای سیاسی، دانشگاهی و اجتماعی و ادبی آن روزگار به هیچوجه همسو با اعتقادات ما نبود و شعر به دست شاعران متدین نبود. تحولی که از مشروطیت در شعر آغاز شد و در شهریور ۲۰ سرعت گرفت و بعد از نیما اوج گرفت باعث شد زبان و قالب شعر عوض شود.
حدادعادل ادامه داد: تلقی این بود که مذهبیها و متدین اگر بخواهند شعر بگویند باید همان کلیشههای نخنمای دوره قاجار را تکرار کنند و زبان شعر آن روز ربطی به امور مذهبی ندارد. همچنین مجلات روشنفکری مانند فردوسی، جهاننو و آرش و جلسات شعرخوانی میدان جلو و حضور شاعرانی بود که یا مارکسیست و کمونیست بودند و یا غربگرا و در واقع باید گفت اختیار شعر جدید به دست آنها بود. حال اگر شاعری پیدا میشد با زبان روز مفاهیم دینی و آیینی را بیان کند بسیار ارزشمند بود و ما جوانان دانشجو اگر میخواستیم شعری بخوانیم شعر گرمارودی را میخواندیم.
وی گفت: شاعری که از زبان شاعران روز کم نمیآورد آقای موسوی گرمارودی بود و در ارزیابی شعر نباید فقط شعر امروز دیده شود. زیرا امروز ایشان درخت بلندی در یک باغ با درختان فراوان است اما روزگاری ایشان تک درختی در دل بیابان بود و این مسئله بسیار با اهمیت است. وقتی سخن از شعر کهن بود ایشان استادی خود را نشان داد و وقتی از شعر سپید و نو سخن میرفت او شعر میسرود. گرمارودی شعر سپید و آزاد را به محافل دینی آورد و این توانایی ایشان بود که کم نیاورد و در آن روزگار دست بالا را داشت و از این حیث موسوی گرمارودی میراث گرانقدری را به وجود آورده است.
حجتالاسلام مهدویراد در این مراسم پس از قرائت متن لوح ارسال شده از طرف حجتالاسلام جواد شهرستانی نماینده آیتالله سیستانی در ایران گفت: دوست عزیز ما آقای گرمارودی به تعبیر قرآن ذیالایدی هستند دارای قدرت، فکر، اندیشه، صلاحیت، شایستگی و خلاقیت در حوزههای مختلف است و به لحاظ شخصیت نیز گفتند ربناالله و شکوهمند ایستادند و در برابر ناملایماتها خم به ابرو نیاوردند. آنها که به روزگار داغ و درفش و سیاه و تاریک حق میگفتند و به پای حقیقت گفتن به سیاه چال میرفتند اما با دلی پاک و ذهنی بصیر درمییافتند ستم فرجامش رفتنی است.
*شعر گرمارودی را نمیتوان از تاریخ حذف کرد
وی افزود: در ادبیات جاهلی همانطور که میدانید در روزگار نزول قرآن سفاهت و بلاغت در اوج خود بوده است. در آن دوران پیامبر نیز شعر را گرامی داشته است و توسعه به شعر سرودن کرده است. بعد از اسلام نیز این شاعران بودهاند. مثلاً ابنسکیت شاعری است که به خاطر یک حقگویی زبانش از کام بیرون کشیده شده یا شعر کمیت شعر ضد ستم و ضد حاکمیت و جهل و زور بود و شعر کمیت را حاکمیت نمیتوانست از دست جامعه بگیرد. در دیداری که با رهبر انقلاب داشتیم ایشان فرمودند که هر اندیشهای اگر در قالب هنر ریخته شود حذف شدنی نیست و شعر ساقه حق، بهار خون، خاستگاه نور و... گرمارودی را هیچکس نمیتواند از تاریخ حذف کند.
* آقای گرمارودی ما عاشق شما هستیم
حجتالاسلام سیدمحمود دعایی مدیرمسئول مؤسسه اطلاعات در این مراسم با اشاره به خاطرهای گفت: با هواپیما عازم یزد بودم که پس از خاموش شدن چراغ کمبرندها سرمهماندار آمد و به من گفت که خلبان از دوستان شما است و میخواهد در پرواز شما در کابین همراهش باشید. گفتم من اگر اکنون به آنجا بیایم مردم اطلاع ندارند که من به دعوت خلبان آمدهام و فکر میکنند ما آخوندها در هر سوراخی سر میکنیم و ناخواسته یک هواپیما را وادار به غیبتکردن میکنم و با خود میگویند این آخوندها قبل از انقلاب خر گیرشان نمیآمد ولی حالا به کابین خلبان میروند.
وی افزود: حال آقای گرمارودی ما عاشق شما هستیم و دانش و ذوق شما را نمیتوانیم کسب کنیم اما در حد معرفت خود به شما عشق میورزیم و از شعر شما استفاده میکنیم.
* ماجرای عکسی که گرمارودی از شهید چمران گرفت
مهدی چمران رئیس شورای شهر تهران در این مراسم با اشاره به اولین دیداری که با گرمارودی داشته است، گفت: اولیه مرتبه گرمارودی را در مسجد هدایت که مرحوم آیتالله طالقانی آنجا درس تفسیر داشتند دیدیم. در یکی از آن جلسات آقای گرمارودی شعری در مورد فلسطین و حماسه آنها برای حضار خواند که مورد تشویق مرحوم طالقانی قرار گرفت و محبت گرمارودی در دلم نشست.
وی افزود: بعد از پیروزی انقلاب به دعوت برادرم شهیدم شهید مصطفی چمران به دفتر نخستوزیری آمد و یکی از معدود عکسهایی را که با برادرم دارم را آقای گرمارودی از ما گرفت و فردای شهادت شهید چمران ایشان شعری برای این شهید سرود که در یکی از روزنامهها به چاپ رسید.
*موسوی گرمارودی افتخاری برای علما و دین است
آیتالله حسینی جلالی دیگر سخنرانی بود که در پاسداشت موسوی گرمارودی سخنرانی کرد و به سابقه آشنایی خود با او اشاره کرد و گفت: در کنگره مرحوم شیخ کلینی آقای گرمارودی شعری در ارتباط با حضرت سیدالشهدا خواند که بسیار به دل من نشست که بعد از آن با او نشستیم که متوجه شدم فرد مؤدب و با اخلاصی است و این اخلاص ریشه در ارادت او به اهل بیت دارد. من در آن نشست به این موضوع رسیدم که ایشان فردی حوزوی است و عربی را با قوت فرا گرفتهاند و تمام اینها دلالت دارد براینکه گرمارودی شخصیت جامعی است و شعرهای او گویای فرهنگ فارسی است که گنجی از ادبیات فارسی به شمار میرود.
وی افزود: شعر از نثر قویتر در اذهان باقی میماند و در اسلام نیز پسندیده و مطلوب بوده است. اعراب پس از اسلام با شعر انس بیشتری گرفتند حتی در نبردهایشان از شعر کمک میگرفتند. التزام موسوی گرمارودی افتخاری برای علم، علما و دین است که علاوه بر آن افتخاری برای زبان فارسی است.
در این مراسم غلامعلی حدادعادل، بهاءالدین خرمشاهی، مهدی چمران، حجتالاسلام مهدیراد، حجتالاسلام فلاحزاده، حجتالاسلام سیدمحمود دعایی، مجتبی رحماندوست، مرتضی امیری اسفندقه، حجتالاسلام زائری و جمع کثیری از چهرههای فرهنگی حضور داشتند.
نظر شما